Bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) là dạng phổ biến nhất của ung thư phổi, chiếm đến 85% tổng số ca mắc. Dạng ung thư này xuất phát từ các tế bào biểu mô của phổi và phát triển chậm hơn ung thư phổi tế bào nhỏ. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, NSCLC có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, làm giảm chất lượng và thời gian sống của bệnh nhân.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 2,2 triệu ca mắc mới ung thư phổi, và đây là loại ung thư đứng đầu về tỷ lệ tử vong.
1. Nguyên nhân gây bệnh và các yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân chính
- Hút thuốc lá: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi, kể cả NSCLC. Hơn 80% ca mắc ung thư phổi có liên quan đến việc hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc thụ động.
- Phơi nhiễm hóa chất độc hại: Các chất như amiăng, khí radon và hóa chất công nghiệp là những yếu tố nguy cơ hàng đầu.
- Ô nhiễm không khí: Ô nhiễm không khí, đặc biệt là các hạt bụi mịn PM2.5, làm tăng nguy cơ phát triển NSCLC.
Các yếu tố nguy cơ bổ sung
- Di truyền học: Có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi.
- Bệnh nền: Những người có bệnh lý mạn tính ở phổi như viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc lao phổi có nguy cơ cao hơn.
- Môi trường làm việc: Những người làm việc trong các môi trường công nghiệp hoặc xây dựng dễ tiếp xúc với amiăng hoặc hóa chất độc hại.
2. Triệu chứng của bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ
Giai đoạn sớm
Ở giai đoạn đầu, ung thư phổi không tế bào nhỏ thường không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, một số dấu hiệu có thể xuất hiện như:
- Ho kéo dài không rõ nguyên nhân: Đây là triệu chứng phổ biến nhất.
- Khàn giọng: Do khối u chèn ép vào dây thần kinh thanh quản.
- Đau ngực nhẹ: Cảm giác tức ngực có thể xuất hiện khi bệnh bắt đầu.
Giai đoạn tiến triển
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn:
- Ho ra máu: Xuất hiện máu trong đờm.
- Đau ngực mãn tính: Đặc biệt khi hít thở sâu hoặc ho.
- Khó thở: Do khối u gây tắc nghẽn đường thở.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân: Đây là một triệu chứng toàn thân phổ biến.
- Mệt mỏi mãn tính: Cơ thể suy nhược và mất sức.
3. Phân loại bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ
Ung thư phổi không tế bào nhỏ được phân thành ba loại chính:
- Carcinoma tuyến (Adenocarcinoma): Loại phổ biến nhất, thường gặp ở những người không hút thuốc. Chiếm khoảng 40% các ca NSCLC, chủ yếu xuất hiện ở các khu vực ngoài rìa của phổi.
- Carcinoma tế bào vảy (Squamous Cell Carcinoma): Liên quan mật thiết đến hút thuốc lá, phát triển ở các đường dẫn khí lớn, gần trung tâm phổi.
- Carcinoma tế bào lớn (Large Cell Carcinoma): Loại hiếm gặp nhất nhưng tiến triển rất nhanh, được xem là khó điều trị nhất trong các loại NSCLC.
4. Chẩn đoán bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ
- Chụp X-quang ngực: Là bước đầu tiên để xác định bất kỳ bất thường nào trong phổi. Tuy nhiên, X-quang có thể bỏ sót các khối u nhỏ hoặc nằm ở vị trí khó phát hiện.
- CT scan: Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, cho phép phát hiện khối u nhỏ hơn 1cm.
- Sinh thiết mô phổi: Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định NSCLC. Các kỹ thuật sinh thiết phổ biến bao gồm nội soi phế quản và chọc hút bằng kim nhỏ.
- Xét nghiệm marker ung thư: Các marker như CEA và CYFRA 21-1 thường tăng cao trong NSCLC và được sử dụng để theo dõi quá trình điều trị.
5. Phương pháp điều trị bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ
Các lựa chọn điều trị
- Phẫu thuật: Thích hợp cho các trường hợp phát hiện sớm, loại bỏ toàn bộ hoặc một phần phổi chứa khối u.
- Hóa trị và xạ trị: Được áp dụng trong các giai đoạn tiến triển để tiêu diệt tế bào ung thư.
- Liệu pháp miễn dịch: Sử dụng các chất ức chế PD-1/PD-L1 (như Pembrolizumab) để tăng cường phản ứng miễn dịch. Nhiều nghiên cứu cho thấy liệu pháp này giúp tăng tỷ lệ sống sót lên đến 40% sau 5 năm ở bệnh nhân giai đoạn muộn.
- Điều trị nhắm mục tiêu: Được thiết kế đặc biệt cho các đột biến gen như EGFR hoặc ALK.
Các thuốc điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ
Tên Thương mại |
Nhà sản xuất |
Thuốc Afanix (Afatinib) |
|
Thuốc Giotrif (Afatinib) |
|
Thuốc Xovoltib (Afatinib) |
|
Thuốc Alecensa (Alectinib) |
|
Thuốc Noxalk (Ceritinib) |
|
Thuốc Crizonix (Crizotinib) |
|
Thuốc Xalkori (Crizotinib) |
|
Thuốc Tarceva (Erlotinib) |
|
Thuốc Erlonat (Erlotinib) |
|
Thuốc Erlocip (Erlotinib) |
|
Thuốc Geftinat (Gefitinib) |
|
Thuốc Iressa (Gefitinib) |
|
Thuốc Geastine (Gefitinib) |
|
Thuốc Lorbrena (Lorlatinib) |
|
Thuốc Tagrisso (Osimertinib) |
|
Thuốc Osimert (Osimertinib) |
|
Thuốc Tagrix (Osimertinib) |
|
Thuốc Osicent (Osimertinib) |
|
Thuốc Alimta (Pemetrexed) |
|
6. Chăm sóc và phòng ngừa
Chăm sóc bệnh nhân
- Dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu protein, vitamin và khoáng chất.
- Hoạt động thể chất: Tập các bài tập nhẹ nhàng để duy trì sức khỏe tổng thể.
- Theo dõi định kỳ: Phát hiện kịp thời tái phát hoặc di căn.
Phòng ngừa
- Bỏ thuốc lá: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để giảm nguy cơ ung thư phổi.
- Bảo vệ môi trường sống: Giảm tiếp xúc với amiăng và khí radon bằng cách sử dụng hệ thống thông gió tốt.
- Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt quan trọng đối với người trên 40 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư.
7. Câu hỏi thường gặp
Bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ có chữa khỏi được không?
Ở giai đoạn đầu, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên đến 70-80% với điều trị phù hợp. Tuy nhiên, ở giai đoạn muộn, tiên lượng thường xấu hơn và mục tiêu là kéo dài thời gian sống.
Khi nào cần đi khám sớm?
Hãy đi khám ngay khi bạn xuất hiện các triệu chứng như:
- Ho dai dẳng, đặc biệt là ho ra máu.
- Đau ngực kéo dài hoặc khó thở.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
Ung thư phổi không tế bào nhỏ là một thách thức lớn trong chăm sóc sức khỏe toàn cầu. Tuy nhiên, với sự tiến bộ trong y học và công nghệ, bệnh nhân có cơ hội sống sót cao hơn nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Đừng chờ đợi, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của bạn ngay hôm nay!
Tham vấn y khoa Bs. Trần Ngọc Anh
Nhóm biên tập Nhà Thuốc Online OVN
Tài liệu tham khảo:
- Nguồn tham khảo: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer
Nhà Thuốc Online OVN chia sẻ kiến thức, bài thuốc hay, mới nhất hiện nay về thuốc đặc trị ung thư để giúp các bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh ung thư cũng như cách điều trị, biện pháp phòng ngừa hiệu quả với mục đích mang lại giá trị cho người bị bệnh.
Địa chỉ: 433 Tô Hiến Thành, Phường 14, Quận 10, Hồ Chí Minh.
Hotline: 0777089225
Blog: https://thuoclphealth.blogspot.com/