Thuốc Ampicillin: Công dụng, cách dùng & Liều dùng

Thuốc Ampicillin điều trị bệnh nhiễm khuẩn. Bạn cần biết giá thuốc Ampicillin bao nhiêu? Bạn chưa biết bán ở đâu? Liều dùng và cách dùng thuốc như thế nào? Cùng Nhà Thuốc Online OVN tìm hiểu qua bài viết này.

Thuốc Ampicillin là thuốc gì?

Ampicillin là thuốc kháng sinh đường uống thuộc nhóm penicillin dùng để điều trị một số loại bệnh nhiễm khuẩn thông thường.

Có thể bạn quan tâm:

Thuốc ofloxacin công dụng, cách dùng & Liều dùng

Thuốc vancomycin công dụng, cách dùng & Liều dùng

Thông tin thuốc Ampicillin

• Số Đăng Ký: VD-24980-16.
• Hoạt Chất: Ampicillin 500 mg.
• Dạng Bào Chế: Viên nang cứng.
• Quy cách đóng gói: Hộp 10 vỉ, 20 vỉ x 10 viên; chai 200 viên.
• Hạn sử dụng: 36 tháng.
• Nhóm thuốc kháng sinh – kháng virut

Thuốc Ampicillin có những dạng và hàm lượng nào?

Thuốc có những dạng và hàm lượng sau:

• Bột pha thuốc tiêm: 10g trong 100ml.
• Viên nang: ampicillin 1g.

Chỉ định & chống chỉ định sử dụng Ampicillin thuốc

Chỉ định thuốc

Viêm đường hô hấp trên do Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae. 

Thuốc điều trị có hiệu quả các bệnh viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phế quản mạn tính bột phát và viêm nắp thanh quản do các chủng vi khuẩn nhạy cảm gây ra. 

Điều trị lậu do Gonococcus chưa kháng các penicillin, thường dùng thuốc hoặc ampicillin + probenecid (lợi dụng tương tác làm giảm đào thải các penicillin). 

Điều trị bệnh nhiễm Listeria: Vi khuẩn Listeria monocytogenes rất nhạy cảm với thuốc, nên thuốc được dùng để điều trị bệnh nhiễm Listeria. 

Do có hiệu quả tốt trên một số vi khuẩn khác, bao gồm cả liên cầu bêta nên thuốc dùng rất tốt trong điều trị nhiễm khuẩn huyết ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thường được kết hợp với aminoglycosid.

Chống chỉ định thuốc

Dị ứng với kháng sinh họ betalactam (penicillin và cephalosporin) và các thành phần khác của thuốc. 

Bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng (tăng nguy cơ biến chứng ngoài da). 

Lưu ý: Nếu xảy ra hiện tượng dị ứng thì ngưng ngay thuốc.

Liều dùng ampicillin như thế nào?

Liều dùng thuốc phụ thuộc vào loại bệnh, mức độ nặng nhẹ, tuổi và chức năng thận của người bệnh. Liêu được giảm ở người suy thận nặng.

Thuốc thường được uống dưới dạng trihydrat. Thức ăn ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Tránh uống thuốc vào bữa ăn. 

Người lớn: 

• Liều uống thường 0,25 g – 1 g/lần, cứ 6 giờ một lần, phải uống trước bữa ăn 30 phút hoặc sau bữa ăn 2 giờ. Với bệnh nặng, có thể uống 6 – 12 g/ngày. 
• Để điều trị lậu không biến chứng do những chủng nhạy cảm với ampicillin, thường dùng liều 2,0 – 3,5 g, kết hợp với 1 g probenecid, uống 1 liều duy nhất. Với phụ nữ có thể dùng nhắc lại 1 lần nếu cần. 

Thuốc này không phù hợp sử dụng cho trẻ em. 

Người suy thận: 

• Độ thanh thải creatinin 30 ml/phút hoặc cao hơn: Không cần thay đổi liều thông thường ở người lớn. 
• Độ thanh thải creatinin 10 ml/phút hoặc dưới: Cho liều thông thường cách 8 giờ/lần. 
• Người bệnh chạy thận nhân tạo phải dùng thêm 1 liều thuốc sau mỗi lần thẩm tích. 

Thời gian điều trị: Phụ thuộc vào loại và mức độ nặng của nhiễm khuẩn. Đối với đa số nhiễm khuẩn, trừ lâu, tiếp tục điều trị ít nhất 48 – 72 giờ sau khi người bệnh hết triệu chứng.

Cách dùng thuốc 

Dùng thuốc chính xác theo quy định của bác sĩ. Thực hiện theo tất cả các hướng dẫn trên nhãn thuốc của bạn và đọc tất cả các hướng dẫn thuốc hoặc tờ hướng dẫn. Bác sĩ của bạn đôi khi có thể thay đổi liều của bạn. Sử dụng thuốc chính xác theo chỉ dẫn.

Tác dụng của ampicillin thuốc

Thuốc được sử dụng để điều trị đại trà các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn. Đây là một loại kháng sinh penicillin, hoạt động bằng cách ngăn chặn sự tăng trưởng của vi khuẩn.

Thuốc kháng sinh này chỉ điều trị chứng nhiễm khuẩn. Thuốc sẽ không hiệu quả để điều trị nhiễm virus (như cảm lạnh thông thường, cúm). Việc sử dụng không cần thiết hoặc lạm dụng kháng sinh có thể khiến giảm hiệu quả của thuốc.

Hiện tại, trên thị trường Việt Nam, thuốc được bán dưới hai thương hiệu chính là Ampicillin 500mg và Ampicillin 250mg.

Thận trong khi sử dụng thuốc ampicillin

Dị ứng chéo với penicillin hoặc cephalosporin. Không được dùng hoặc tuyệt đối thận trọng dùng thuốc cho người đã bị mẫn cảm với cephalosporin. 

Thời gian điều trị dài (hơn 2 – 3 tuần) cần kiểm tra chức năng gan và thận.

Thời kỳ mang thai: Không có những phản ứng có hại đối với thai nhi. 

Thời kỳ cho con bú: Ampicillin vào sữa nhưng không gây phản ứng có hại cho trẻ bú mẹ nếu sử dụng với liều điều trị bình thường.

Nên làm gì trong trường hợp dùng quá liều?

• Gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
• Tất nhiên, bạn cần ghi lại và mang theo danh sách những loại thuốc bạn đã dùng, bao gồm cả thuốc kê toa và thuốc không kê toa.

Nên làm gì nếu quên một liều?

• Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt.
• Nhưng nếu gần với liều kế tiếp, bạn hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch.
• Không dùng gấp đôi liều đã quy định.

Tác dụng phụ của ampicillin thuốc

Tác dụng phụ thường gặp 

Tiêu hóa: Tiêu chảy. 

Da: Mẩn đỏ (ngoại ban). 

Tác dụng phụ ít gặp 

Máu: Thiếu máu, giảm tiểu cầu, tăng bạch cầu ưa eosin, giảm bạch cầu và mất bạch cầu hạt. 

Đường tiêu hóa: Viêm lưỡi, viêm miệng, buồn nôn, nôn, viêm đại tràng, viêm đại tràng giả mạc, tiêu chảy. Da: Mày đay. 

Tác dụng phụ hiếm gặp 

Toàn thân: Phản ứng phản vệ, viêm da tróc vảy và ban đỏ đa dạng. Phản ứng dị ứng ở da kiểu “ban muộn” thường gặp trong khi điều trị bằng ampicillin hơn là khi GTY điều trị bằng các penicillin khác (2 – 3 %). Nếu người bị bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn được điều trị bằng thuốc thì 7 – 12 ngày sau khi bắt đầu điều trị, hầu như 100 % người bệnh thường bị phát ban đỏ rất mạnh. 

Các phản ứng này cũng gặp ở các người bệnh bị bệnh tăng lưESC bạch cầu đơn nhân do Cytomegalovirus và bệnh bạch cầu lympho bào. Những người bệnh tăng số bạch cầu đơn nhân đã có phản ứng lại dung nạp tốt các penicillin khác (trừ các ester của ampicillin như pivampicillin, bacampicillin). Thông báo cho bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc. 

Hướng dẫn cách xử trí ADR: 

Nếu thời gian điều trị lâu dài, phải định kỳ kiểm tra gan, thận. 

Phải điều tra kỹ lưỡng xem trước đây người bệnh có dị ứng với penicillin, cephalosporin và các tác nhân dị ứng khác không. Nếu phản ứng dị ứng xảy ra như: Mày đay, sốc phản vệ, hội chứng Stevens Johnson thì phải ngừng ngay biện pháp ampicillin và chỉ định điều trị lập tức bằng epinephrin (adrenalin) và không bao giờ được điều trị lại bằng penicillin và cephalosporin nữa.

Tương tác ampicillin 

Các penicillin đều tương tác với methotrexat và probenecid. Thuốc này tương tác với alopurinol.

Ở những người bệnh dùng thuốc cùng với alopurinol, khả năng mẩn đỏ da tăng cao. 

Các kháng sinh kìm khuẩn như cloramphenicol, các tetracyclin, erythromycin làm giảm khả năng diệt khuẩn của ampiciliin. 

Có bằng chứng in vitro của tác dụng hiệp đồng kháng khuẩn giữa ampicillin và aminoglycosid. chống lại vi khuẩn ruột; sử dụng để tận dụng trị liệu trong điều trị viêm nội tâm mạc và nhiệm trùng đường ruột nghiêm trọng khác. 

Sự bất hoạt của aminoglycosid đã được báo cáo khi dùng chung với ampicillin trong nghiên cứu in vitro và in vivo. 

Thuốc có thể giảm hiệu quả của thuốc uống ngừa thai có chứa estrogen và tăng đáng kể tỷ lệ chảy máu. 

Có bằng chứng in vitro sulfonamide đối kháng với ampicillin. 

Phản ứng dương tính giả có thể xảy ra trong các thử nghiệm glucose nước tiểu bằng Clinitest, dung dịch Benedict, dung dịch Fehling. 

Thuốc có thể làm tăng sai lệch nồng độ acid uric huyết thanh khi sử dụng phương pháp đồng chelate; phương pháp phosphotungstate và uricase thì không bị ảnh hưởng bởi thuốc.

Giá thuốc Ampicillin bao nhiêu?

• Giá bán của thuốc ampicillin trên thị trường hiện nay có giá khoảng: 1.500 vnđ/Viên (Hộp 10 vỉ, 20 vỉ x 10 viên; chai 200 viên)
• Giá thuốc sẽ có sự dao động nhất định giữa các nhà thuốc, đại lý phân phối. Người dùng có thể tham khảo giá trực tiếp tại các nhà thuốc uy tín trên toàn quốc.

Cách bảo quản thuốc

• Bạn nên bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, khô thoáng, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
• Bạn không nên bảo quản thuốc trong tủ lạnh.
• Bạn hãy giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.
• Bạn không vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước.

Hình ảnh tham khảo thuốc ampicillin

Dược lực học của thuốc Ampicillin như thế nào?

 Tương tự penicillin, Thuốc tác động vào quá trình nhân lên của vi khuẩn, ức chế sự tổng hợp mucopeptid của vách tế bào vi khuẩn. 

Phổ kháng khuẩn: 

Ampicillin là kháng sinh phổ rộng có tác dụng trên cả cầu khuẩn Gram dương và Gram âm: Streptococcus, Pneumococcus và Staphylococcus không sinh penicilinase. Tuy nhiên, hiệu quả trên Streptococcus beta tan huyết và Pneumococcus thấp hơn benzyl penicillin. 

Thuốc cũng tác dụng trên Meningococcus và Gonococcus. Thuốc có tác dụng tốt trên một số vi khuẩn Gram âm đường ruột như E. coli, Proteus mirabilis, Shigella, Salmonella. Với phổ kháng khuẩn và đặc tính dược động học, thuốc này thường được chọn là thuốc điều trị viêm nhiễm đường tiết niệu, viêm túi mật và viêm đường mật. 

Thuốc không tác dụng trên một số chủng vi khuẩn Gram âm như: Pseudomonas, Klebsiella, Proteus. Ampicillin cũng không tác dụng trên những vi khuẩn kỵ khí (Bacteroides) gây áp xe và các vết thương nhiễm khuẩn trong khoang bụng. Trong các nhiễm khuẩn nặng xuất phát từ ruột hoặc âm đạo, thuốc được thay thế bằng phối hợp clindamycin 

• Aminoglycosid hoặc metronidazol 
• Aminoglycosid hoặc metronidazol 
• Cephalosporin.

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Đọc giả chỉ nên thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ đang điều trị cho bạn, Nhà Thuốc Online OVN từ chối trách nhiệm nếu có vấn đề xảy ra.

Tham vấn y khoa Dược sĩ Nguyễn Thị Huyền

Nguồn uy tín: Nhà Thuốc Online OVN không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

---

Tài liệu tham khảo

Nguồn: https://www.drugs.com/

Nguồn uy tín Nhà Thuốc Online OVN: https://nhathuoconline.org/thuoc-ampicillin/